Położone w zachodnich Czechach Pilzno jest czwartym pod względem wielkości miastem w kraju. W swojej ponad 700 letniej historii było nawet przez chwilę stolicą Czech. Gwałtowny rozwój Pilzna nastąpił w XIX wieku. Wcześniej zahamowały go zarazy i wojna trzydziestoletnia. W mieście swoją działalność rozpoczynał Emil Škoda, którego huta żelaza z czasem została przekształcona w fabrykę zbrojeniową a później samochodową. Tutaj też powstał słynny Browar Pilsner Urquell. Pilzno ma kilka atrakcji, które mogą spodobać się turyście. Wspomniany browar, największą w Europie synagogę, urokliwe zoo czy Techmanię. Mimo to nie jest raczej miastem do którego trzeba specjalnie przyjeżdżać. Jeżeli trochę podróżujecie to ( może po za synagogą ) na pewno widzieliście podobną architekturę i atrakcje. Warto przedłużyć swój pobyt i połączyć zwiedzanie Pilzna z innymi miastami Czech czy Niemiec. Pod tym względem Pilzno położone jest idealnie. Do dwóch godzin jazdy samochodem położona jest Praga, Karlove Wary, Czeskie Budziejowice czy Norymberga. Na zwiedzanie Pilzna powinniście sobie przeznaczyć od dwóch do trzech dni.
1.) Browar Pilsner Urquell, Muzeum Piwowarskie, Podziemia historyczne
Powstały w 1842 roku Browar Pilsner Urquell to główny magnes przyciągający turystów do Pilzna. W centrum miasta mieści się Muzeum Piwowarskie ( Pivovarske Museum). W pięknym budynku można obejrzeć małą wystawę dotyczącą piwowarstwa. Zebrane tu zabytkowe przedmioty niespecjalnie wzbudziły moje zainteresowanie. W tym samym miejscu znajdują się historyczne podziemia. Zwiedzającym udostępniono tylko część z 20 km utworzonych tu korytarzy. Wizyta w podziemiach odbywa się w towarzystwie przewodnika. Nieco z dala od ścisłego centru mieści się słynny Browar Pilsner Urquell. To prawdziwy turystyczny kombinat. Zwiedzać można już od godziny 8.00 rano. Wycieczkę po browarze możecie kupić online lub na miejscu. Zwiedzanie trwa około 100 minut i najczęściej dostępne jest w języku czeskim, angielskim i niemieckim. W ofercie indywidualnej nie ma zwiedzania w języku polskim. Jeżeli zakupicie bilet przez internet powinniście z nim się zgłosić po pieczątke do Centrum Obsługi Zwiedzających. W tym miejscu też rozpoczyna się zwiedzanie browaru. Podczas wycieczki zobaczycie współczesną imponującą rozlewnie o wydajności 120000 butelek na godzinę. Tajniki produkcji i historię przybliży Wam ekspozycja multimedialna. Obejrzycie też zabytkowy oraz współczesny kocioł warzelny. Jeżeli chodzi o samą wystawę to widziałem już lepsze w innych browarach. Pomimo znakomitej pani przewodnik czasem było nużąco. Degustacja niefiltrowanego i niepasteryzowanego piwa to moim zdaniem najlepszy a zarazem finałowy punkt programu. Sposób podania piwa i miejsce na długo pozostaną w mojej pamięci.
2.) Wielka Synagoga, Stara Synagoga
Pierwsi Żydzi pojawili się w Pilźnie w 1338 roku. Przez wiele wieków na przemian byli oni wypędzani by później na chwilę wrócić do miasta. W 1821 roku w mieście mieszkało 32 Żydów. Liczba osób tej narodowości zwiększyła się do 249 w 1854 roku, kiedy to Żydzi otrzymali pozwolenie na zamieszkanie w mieście. Powiększająca się społeczność była jedną z najbogatszych w Czechach. W latach 1888-1893 tutejsza Gmina żydowska oddała do użytku Wielką Synagogę. Zbudowana w stylu mauretańsko- neoromańskim świątynia jest rzeczywiście imponująca. Z zewnątrz zwracają uwagę dwie wieże z czerwonymi hełmami na których umieszczone są iglice z gwiazdami dawida. Synagoga posiada 1200 miejsc i jest drugą największą w Europie i trzecią na świecie. W trakcie II wojny światowej tutejsi Żydzi zostali przewiezieni do Terezina i innych obozów koncentracyjnych a synagogę zdewastowali hitlerowcy. Po wojnie świątynia została oddana nielicznej już społeczności żydowskiej. Synagogę zamknięto w 1973 roku i od tej pory zaczęła ona popadać w ruinę. Gruntowny remont odbył się w latach 1995-1998. Od tej pory synagoga służy jako sala koncertowa i wystawowa. Dostępna jest tu też mała sala modlitewna. W pobliżu Wielkiej Synagogi znajduje się Stara Synagoga. Świątynia powstała w 1859 roku. W 2014 roku miejsce zostało zrekonstruowane i udostępnione zwiedzającym. W pięknej świątyni z drewnianym sufitem mieszczą się wystawy poświęcone pilzneńskim Żydom. Wstęp do obu świątyń jest płatny.
W tym roku (2019) planowany jest remont Wielkiej Synagogi, który planowany jest na kilka lat.
3.) Zoo, Park Dinozaurów
Wielokrotnie spotykałem się z opinią że ogród zoologiczny w Pradze należy do 10 najlepszych na świecie. Pilzneńskie zoo nie znajduje się na tej krótkiej liście, ale wielu zwiedzających uważa, że to najlepszy ogród w Czechach. Tak naprawdę do dyspozycji mamy dwa ogrody: botaniczny i zoologiczny , które wzajemnie się uzupełniają. Pagórkowaty teren może być chwilami ciężki dla dzieci, ale to położenie dodaje temu miejscu uroku. Park podzielony jest na kilka stref z interesująco zaaranżowanymi wybiegami . W ogrodzie mieszka 6 tysięcy zwierząt. Na miejscu dostępnych jest sześć punktów gastronomicznych. Niespotykaną w takich miejscach atrakcją jest tutejszy park dinozaurów. Niektóre z tych plastikowych stworzeń się ruszają. Dzieci na pewno będą zadowolone. Do obu atrakcji można zakupić tańszy bilet łączony.
4.) Techmania
Techmania to otwarte w 2008 roku centrum nauki zlokalizowane w strefie przemysłowej firmy ŠKODA. Ta firma wraz z tutejszym uniwersytetem była założycielem tej instytucji. Już po kilku latach w 2013 roku Techmanię zamknięto na parę miesięcy, aby ją powiększyć i dodać kolejne atrakcje. W dzisiejszym centrum znajdziecie kilkadziesiąt interaktywnych eksponatów poświęconych różnym dziedzinom nauki. Jedna z wystaw dedykowana jest tutejszemu przemysłowi, a w zasadzie firmie ŠKODA. Kolejnymi atrakcjami są również planetarium oraz kino 3 D. Za dodatkową opłatą otrzymujemy słuchawki z angielską wersją filmu.Niektóre projekcje dostępne są też w języku niemieckim. Zwiedzających przyciągają też krótkie pokazy filmowe na kulistym ekranie. W Techamanii swoje miejsce znalazła kontrowersyjna rzeźba „Entropia” Davida Cernego z 2009 roku. Praca przedstawia kraje Unii Europejskiej z pomocą często niemiłych stereotypów. Centrum Nauki czynne jest od poniedziałku do piątku od 8.30-17.00 a w weekendy i święta od 10.00-18.00.
5.) Muzeum Marionetek
Teatr kukiełkowy pojawił się w Czechach w drugiej połowie XVIII wieku. Do dziś działa tu dziewięć profesjonalnych tego rodzaju teatrów. Kunszt w wykonywaniu marionetek i przywiązanie do tradycji zaowocowało wpisaniem czeskiego lalkarstwa na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO. Z Pilzna pochodzi Josef Skupa twórca najsłynniejszych czeskich kukiełek Spejbla i Hurvinka. Ulokowane w pilzneńskim rynku Muzeum Marionetek (Muzeum loutek) to naprawdę przyjemne miejsce. Zebrano tutaj ponad 300 marionetek dzięki którym możemy zapoznać się z historią czeskiego lalkarstwa. Miłym dodatkiem są dwie małe sceny na których po naciśnięciu guzika pojawiają się marionetki. Atrakcja nie tylko dla dzieci.
6.) Zapadoceske Muzeum
W pięknym budynku mieści się Zapadoceske Muzeum. Placówka chwali się, że jest jednym z największych muzeów w Czechach i posiada 2 miliony eksponatów. Pomimo uprzejmej obsługi to muzeum chyba niespecjalnie przepada za turystami. Trafiłem tu przypadkiem ponieważ chciałem zobaczyć całe muzeum. W kasie okazało się, że muszę wiedzieć co chcę zobaczyć, gdyż na każde piętro ze stałymi wystawami obowiązuje osobny bilet wstępu. Nie ma biletu łączonego. Bileterka pokazała mi kilka przetartych zdjęć do wyboru i po prostu wybrałem to które najbardziej mi się podobało. Jak się okazało wybrałem wystawę poświęconą sztuce i rzemiosłu pełną porcelany, szkła, ceramiki, zegarków. Klasycznie zaaranżowana wystawa jest zdecydowanie godna uwagi.
7.) Muzeum Etnograficzne
Położone w centrum miasta Muzeum Etnograficzne (Národopisné muzeum Plzeňska) jest dość rzadko odwiedzane przez turystów, choć zdecydowanie warto tu zajrzeć. Dwie renesansowe kamienice kryją w sobie mnóstwo eksponatów m.in. mebli, przedmiotów tkanin. Obejrzycie tutaj kilka wnętrz mieszczańskich gospodarstw domowych oraz wiejskich. Atrakcją jest też wnętrze apteki z XIX wieku. Zwiedzanie muzeum odbywa się z przewodnikiem.
8) Rynek, ratusz, Katedra Św Bartłomieja
Duży rynek w Pilźnie nie należy do najprzyjemniejszych jakie widziałem. Być może dlatego, że ten plac nie jest wyłączony z ruchu samochodowego. Uwagę zwraca wtłoczony w ciąg budynków piękny renesansowy ratusz. Na środku rynku znajduje się Katedra Św. Bartłomieja. Budowa Katedry rozpoczęła się w 1295 roku a skończyła w pierwszej połowie XVI wieku Mierząca ponad 102 metry wieża jest najwyższą wieżą kościelną w Czechach. Niestety z powodu remontu świątyni jest ona nieczynna do 31.12.2020 roku.
+
Adolf Loos w Pilźnie
Urodzony w 1870 roku Wiedniu Adolf Loos był wpływowym europejskim architektem i teoretykiem działającym m.in. na terenie dzisiejszych Czech. Loos był przeciwny ozdobnym ornamentom znanym z secesji.Architekt w różnych latach zaprojektował kilkanaście apartamentów dla mieszkańców Pilzna. W czasach współczesnych zostało osiem z nich Trzy udostępniane są zwiedzającym regularnie, Dwa okazyjnie. Jeden z nich jest w remoncie. Niestety nie udało mi się ich udało mi się zobaczyć tej atrakcji, gdyż dowiedziałem się o niej na miejscu. Apartamenty można zwiedzać o wybranych godzinach od piątku do niedzieli podczas dwóch wycieczek. Dłuższa ( około 75 minut) obejmuje dwa mieszkania przy ulicy. Klatkovskiej i Bendovej. Podczas krótszej 45 minutowej odwiedzamy apartament przy ulicy Husovej. Zwiedzanie odbywa się w języku czeskim. Zaprojektowane nawet ponad 100 lat temu nowoczesne budynki zdecydowanie wytrzymały próbę czasu.
Jak dojechać?
Teoretycznie można dojechać do Pilzna korzystając z bezpłatnych dróg w Czechach. Praktycznie wydłuży to przejazd nawet o dwie godziny. Najkrótsza winieta na okres 10 dni i kosztuje 310 koron. Najprościej będzie ją kupić na stacji benzynowej w Czechach. Winieta powinna być przedziurkowana zgodnie z dniem rozpoczęcia jej używania. Zazwyczaj dokonuje tego sprzedawca. Powinniście też pamiętać o wpisaniu numeru dowodu rejestracyjnego w części którą naklejamy na szybę i w części kontrolnej.
Mieszkańcy południowej Polski ( m.in. Katowice, Przemyśl, Rzeszów, Kraków) mają możliwość bezpośredniego dojazdu do Pilzna. Autobus firmy Lux-Reisen kursuje kilka razy w tygodniu. W sezonie wakacyjnym będzie kursował codziennie. Bilet w dwie strony kosztuje 240 zł/os. Tańszą opcją będzie przejazd Flixbusem z przesiadką w Pradze. Wyjazd taki możliwy jest z większości większych miast w Polsce a przejazdy odbywają się codziennie. Możecie też próbować dojechać do Pragi. Stamtąd co pół godziny wyjeżdżają pociągi do Pilzna. Bilet w jedną stronę kosztuje około 100 KC (17 zł ).
Gdzie zjeść ?
W ścisłym centrum pełno jest pizzerii, kebabów. Ciężko o restaurację z czeską kuchnią. W samym rynku przeważają kawiarnie. Postanowiłem skorzystać z restauracji Na Spilce ulokowanej przy browarze Pilsner Urquell. Jest to największa restauracja w Czechach ( 550 miejsc) i chyba największa w jakiej ja kiedykolwiek gościłem. Kuchnia typowo czeska, do tego niepasteryzowane piwo prosto z browaru. Nie było wykwintnie, ale mi smakowało. Do tego imponująca szybkość podania posiłku. Jeżeli zdecydujecie się odwiedzić tą restauracje przy wejściu kierujcie się na prawą stronę sali. Lewa przeznaczona jest dla grup turystycznych.
Gdzie nocować?
Wielbiciele hoteli sieciowych znajdą w Pilznie jedynie **** Courtyard by Mariott. O takim samym standardzie jest Vienna House. Jest jeszcze *** Ibis, ale położony jest około 5 km od centrum. Ja nocowałem w *** hotelu Victoria. Hotel jest położony w zasięgu dłuższego spaceru od atrakcji turystycznych. Spacer jest średnio przyjemny, bo przebiega przy ruchliwych ulicach. Sam wystrój pamięta chyba lata 90 ubiegłego wieku. Meble jednak są albo niezniszczone albo odnowione. Czystość dużych pokoi też jest bez zarzutu. Pomimo położenia hotelu przy dość ruchliwej ulicy i dworcu kolejowym pokoje są znakomicie wyciszone. Śniadanie to typowo czeski standard. Średni wybór. Na pewno nikt po takim posiłku nie będzie głodny.
Dla dzieci
Rodziny z dziećmi na pewno w Pilznie nie powinny się nudzić. Atrakcją będą wizyty w wspomnianym zoo, dinoparku, Techmanii czy Muzeum Marionetek.Starsze dzieci z pewnością zechcą odwiedzić Muzeum Potworów (Museum Strasidel) . Z pomocą dość kiczowatych dziwacznych figur przedstawione są tutaj bajki, mity i legendy. Być może dla niektórych najmłodszych atrakcją będzie przejażdżka najzwyczajniejszymi trolejbusami, które jeżdżą po Pilznie. W wyborze atrakcji rodzinnych z pomoże Wam strona: http://www.plzenprodeti.cz/en/
Informacja miejska: Informacja turystyczna znajduje się w rynku koło ratusza ( ul. náměstí Republiky 41). W sezonie turystycznym od kwietnia do września czynna jest od 09.00-19.00. W pozostałych miesiącachod 09.00 do 18.00. Strona internetowa w języku angielskim: http://www.pilsen.eu/tourist/
